İçindekiler
Ağız Kuruluğu (Kserostomi)
Ağız kuruluğu veya kserostomi, yeterli tükürük üretmediğinizde olur. Tükürük ağız sağlığı için önemlidir çünkü tükürük eksikliği diş çürümesine neden olabilir. Ağız kuruluğu belirtileri arasında rahatsızlık hissi, boğaz ağrısı ve yutma sorunları yer alır. Ağız kuruluğu tedavisi, tükürük salgısını artırma adımlarını içerir.
Ağız kuruluğu nedir?
Ağız kuruluğu veya kserostomi, yeterli tükürük salgınız olmadığında yaşadığınız histir. Tükürük, ağzınızdaki tükürük bezlerinin ürettiği sıvıdır.
Ağız kuruluğu, bir hastalık değil, bir durumun belirtisidir. Çoğu zaman, alerji veya soğuk algınlığı için aldığınız antihistaminikler veya dekonjestanlar gibi bazı ilaçların yan etkisidir.
Tükürük vücut için neden önemlidir?
Tükürük, ağız ve dişlerinizi sağlıklı tutar, ağzınızı temizler ve nemli tutar.
Tükürük eksikliği aşağıdakileri içeren sorunlara neden olabilir:
- Kötü ağız kokusu
- Rahatsızlık hissi
- Diş çürüğü ve diğer ağız hastalıkları dahil olmak üzere ağız hijyeni sorunları
- Protez takma güçlüğü
- Konuşma ve yutma ile ilgili sorunlar
Ağız kuruluğu ne kadar yaygındır?
Ağız kuruluğu, özellikle yaşlı yetişkinler arasında yaygındır. Yaklaşık 5 yaşlı yetişkinden birini etkiler. Yaşlı kişilerin ağız kuruluğuna neden olabilecek ilaçları alma olasılığı daha yüksektir.
Ağız kuruluğunun en yaygın nedenleri nelerdir?
- Radyasyon tedavisi (özellikle baş ve boyun kanseri için)
- Dehidrasyon: Bazen vücudunuz yeterli sıvıdan yoksundur. Örneğin, hastaysanız, yeterince su içmiyorsanız veya çok terliyorsanız, susuz kalabilirsiniz.
- Ağızdan nefes alma: Özellikle burnunuz tıkalıysa (burun tıkanıklığı) geceleri ağzınızdan nefes alabilirsiniz.
- Tıbbi durumlar: Ağız kuruluğu; diyabet, Alzheimer hastalığı, felç ve Sjögren sendromu gibi daha ciddi bir durumun işareti olabilir. Sjögren sendromu (SHOW-grins), vücudun nem üreten bezlere saldırmasına neden olan otoimmün bir hastalıktır. Çoğunlukla menopoza girmiş kadınlarda görülür.
- Reçeteli ve reçetesiz birçok ilaç vücudunuzun tükürük üretimini azaltabilir. İlacınızın prospektüs bilgilerini kontrol ederseniz, yan etki olarak listelenen “ağız kuruluğu” maddesini görebilirsiniz.
Ağız kuruluğuna neden olduğu bilinen bazı ilaçlar şunlardır:
- Antianksiyete ilaçları ve antidepresanlar.
- Antikolinerjikler, idrar kaçırma, aşırı aktif mesane ve kronik obstrüktif akciğer bozukluğu gibi birçok durumu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar.
- Antihistaminikler, dekonjestanlar ve bazı ağrı kesici ilaçlar.
- Bazı yüksek tansiyon ilaçları.
- Kanser tedavisi için kullanılan kemoterapi ilaçları.
- Parkinson hastalığı ilaçları.
Ağız kuruluğu ile birlikte başka hangi belirtiler ortaya çıkar?
Belirtiler şunlarla birlikte görülebilir:
- Ağız kokusu.
- Sürekli boğaz ağrısı.
- Yemek yeme, konuşma veya yutma güçlüğü.
- Burnunuzda kuruluk hissi.
- Ses kısıklığı.
- Artan susuzluk hissi.
- Dudak, dil ve ağız yaraları veya ağrı.
- Tat alma bozuklukları.
- Protez takmada sorun.
Daha şiddetli semptomlar şunları içerir:
- Diş çürüğü.
- Kuru gözler ve cilt.
- Deri döküntüsü.
- Eklem ağrısı.
Ağız kuruluğu nasıl tedavi edilir?
Ağız kuruluğu tedavisinin amacı, kuruluğa neden olan faktörleri ortadan kaldırmaktır. Bu nedenle;
- Ağız hijyenine önem verin ve diş çürümesini önleyin
- Tükürük akışını artırın.
- Sağlık uzmanınıza danışın. Doktorunuz ağız kuruluğuna neden olma ihtimaline karşı ilaçlarınızı gözden geçirecek ve yeni ilaçlar önerecektir.
Ağız kuruluğunu hafifletmek için şu adımları deneyebilirsiniz:
- Mümkünse dekonjestan ve antihistaminiklerden kaçının.
- Kapsülleri veya tabletleri yutmadan önce suyu yudumlayın. Su ağzınızı nemlendirir.
- İlaçlarınızı gece değil sabah alın. Geceleri ağız kuruluğunun, çürük gibi ağız sorunlarına neden olma olasılığı daha yüksektir.
- Kullandığınız reçeteli bir ilacın ağız kuruluğuna neden olduğunu düşünseniz bile, almayı bırakmayın. Önce doktorunuza danışın.
Ağız kuruluğunu tedavi etmek için evde ne yapabilirsiniz?
Ağız kuruluğunuz varsa ağız hijyeni önemlidir. Günde iki kez dişlerinizi fırçalayın ve gargara kullanın. Bunu yapmak diş çürümelerini önlemeye yardımcı olacaktır. Ağız kuruluğu olan kişilerde diş çürükleri daha yaygındır.
Tükürük üretimini arttırmak önemlidir. Tükürük, ağzınızı ve dişlerinizi çürüme ve hastalıklardan korur. Bazı ağız kuruluğu ilaçları daha fazla tükürük üretmenize ve semptomları iyileştirmenize yardımcı olabilir.
Çiğneme ve emme, tükürük akışının uyarılmasına yardımcı olur. Şunları deneyebilirsiniz:
- Buz küpleri veya şekersiz buz parçalarını emmek
- Ksilitol içeren şekersiz sakız çiğnemek
- Su veya diğer şekersiz sıvıları gün boyunca sık sık tüketmek
- Ağız kuruluğu için özel olarak üretilmiş diş macunları ve gargaralar kullanmak
- Özellikle geceleri ağzınızdan nefes alıyorsanız buharlı oda nemlendiricileri kullanmak.
Şunlardan kaçınmaya çalışın:
- Asitli, baharatlı, tuzlu, kuru ve şekerli yiyecek ve içecekler.
- Alkol, kafein ve gazlı içecekler.
- Ağzınızı daha da kurutabilecek alkol veya peroksit içeren gargaralar.
- Sigara ve tütün ürünleri
Ağız kuruluğunu nasıl önleyebilirsiniz?
Ağız kuruluğunun tüm nedenlerini önleyemeyebilirsiniz. Ancak bazılarını önleyebilirsiniz.
- Bolca su için. Sık sık yudumlayarak günde yaklaşık sekiz bardak su içmeyi hedefleyin.
- Geceleri ağız kuruluğunu önlemek için özellikle yatak odanızda buharlı nemlendirici kullanın.
- Ağzınızdan değil burnunuzdan nefes alın.
Ne zaman doktora görünmelisiniz?
- Belirtileriniz şiddetliyse,
- HIV için risk faktörleri taşıyorsanız
- Diş çürükleriniz varsa
Sayfa içeriği bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili endişeleriniz ve sorularınız için sağlık kuruluşlarına veya doktorunuza danışınız.
