Boğaz Ağrısı (Farenjit)
Boğazınız tahriş olduğunda, iltihaplandığında, kaşındığında, ağrıdığında veya çok kuruduğunda hissettiğiniz acı boğaz ağrısıdır. Sebebine bağlı olarak çeşitli yöntem ve tedavilerle boğaz ağrınızı ve tahrişi hafifletebilirsiniz.
Boğaz ağrısı nedir?
Boğazınız tahriş olduğunda, iltihaplandığında, kaşındığında, ağrıdığında veya çok kuruduğunda buna boğaz ağrısı denir. Boğazınız bakteriyel veya viral bir enfeksiyon, alerji veya tahriş edici maddeler, asit reflüsü veya aşırı ses kullanımı hatta ağzınız çok uzun süre açıkken uyumaktan ağrıyabilir. Yutkunduğunuzda ağrı daha kötü olabilir.
Boğaz ağrınıza neyin sebep olduğuna bağlı olarak, genellikle ılık sıvılar içerek veya boğaz pastili alarak ağrıyı ve tahrişi giderebilirsiniz. Viral bir enfeksiyonun neden olduğu boğaz ağrısı, genellikle birkaç gün dinlendikten sonra kendi kendine geçer. Bakterilerin neden olduğu boğaz enfeksiyonuna strep boğaz denir. Eğer bir bakteriyel enfeksiyon yaşıyorsanız doktorunuz antibiyotik reçete edebilir.
Boğaz ağrısına ne sebep olur?
Birçok durum ve faktör, farenjit olarak da adlandırılan boğaz ağrısına neden olur. Ağzınızın arkasında, bademciklerinizde ve boynunuzun aşağısında herhangi bir yerde ağrı ve tahriş hissedebilirsiniz. Ayrıca ateşiniz, boynunuzda şişmiş lenf düğümleriniz ve baş ağrısı veya kulak ağrınız olabilir.
Boğaz ağrısının yaygın nedenleri şunlardır:
Viral enfeksiyon: Boğaz ağrısı çoğu zaman grip veya soğuk algınlığı gibi viral bir enfeksiyonun sonucu olarak ortaya çıkar. El, ayak ve ağız hastalığı (Coxsackie virüsünün neden olduğu) ve mononükleoz (Epstein-Barr virüsünün neden olduğu) nedeniyle de boğaz ağrısı oluşur. Virüsün türüne göre semptomlar tipik olarak bir hafta ila 10 gün içinde kendi kendine geçer. Bazı virüsler birkaç ay süreyle semptomlara neden olur. Antibiyotik ilaçlar virüsler üzerinde çalışmaz.
Bademcik iltihabı: Bademcikler, boğazınızın arkasındaki iki küçük yumuşak doku yığınıdır. Sizi hasta eden mikropları yakalarlar. Bademcik iltihabı, bademcikleriniz enfekte olduğunda ve iltihaplandığında ortaya çıkar. Bakteriler ve virüsler bademcik iltihabına neden olabilir.
Bakteriyel enfeksiyon: Strep boğaz, A grubu Streptococcus adı verilen bir grup bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Strep belirtileri ateş ve kırmızı, şişmiş bademcikleri içerir. Doktorunuz strep boğazını tedavi etmek için antibiyotik reçete edebilir. Bakteriyel boğaz ağrısının daha az yaygın nedenleri arasında klamidya, bel soğukluğu ve korinbakteri bulunur.
Alerjiler: Polen, toz akarları, evcil hayvanlar veya küf alerjileri boğazınızı kuru ve cızırtılı yapabilir. Alerjilerden kaynaklanan boğaz ağrısı, geniz akıntısından kaynaklanır. Geniz akıntısında burundan gelen mukus boğazınızın arkasına damladığında boğazınızı tahriş eder ve ağrıya neden olur.
Asit reflü: Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) adı verilen bir rahatsızlığı olan kişiler boğazlarında yanma ve ağrı hissederler. Mideden gelen asit yemek borusuna geri döndüğünde buradan boğaza kadar çıkabilir ve bu bölgeyi tahriş eder.
Aşırı kullanım veya tahriş edici faktörler: Bağırmak, çığlık atmak, çok yüksek sesle konuşmak veya dinlenmeden çok fazla konuşmak boğaz ağrısına neden olabilir. Sigara, asitli içecekler, baharatlı yiyecekler ve sıcak sıvılar boğazınızı yakabilir veya tahriş edebilir.
Aşırı kuruluk: Gece ağzınız açık uyursanız boğaz ağrısı yaşayabilirsiniz. Soğuk algınlığı, grip veya alerji nedeniyle yaşadığınız tıkanıklık sizi ağzınızdan nefes almaya zorlayabilir.
Boğaz ağrısının daha az yaygın ancak daha ciddi nedenleri, apse (bademciklerin etrafındaki irin cepleri), epiglot enfeksiyonu (yutma sırasında ses kutusu ve nefes borusu girişini kapatan küçük kanatçık) ve tümörlerdir.
Boğaz ağrısını nasıl hafifletebilirim?
Boğaz ağrısı tedavisi nedene bağlıdır. Boğaz ağrısı rahatsızlığını gidermek için bazı genel ipuçları şunları içerir:
Limonlu veya et suyu ile bitki çayı gibi ılık sıvılar için.
İçtiğiniz toplam sıvı miktarını artırın. Bu sizi nemli tutar ve boğazınızın kurumasını önler.
Tuzlu su ile gargara yapın (bir bardak suya 1/4 çay kaşığı tuz).
Yetişkinseniz boğaz pastilleri veya sert şekerler ile boğazınızı nemli tutun. İki yaşından küçük çocuklara pastil veya sert şeker vermeyin. Boğulma tehlikesi taşırlar.
Vakit geçirdiğiniz odalara, özellikle uyurken yatak odanıza nem kazandırmak için buharlı oda nemlendiricisi kullanın.
Bol bol dinlenin ve en az 8 saat uyuyun.
Doktorunuza danışmadan çocuklara asla ilaç vermeyin çünkü Reye sendromuna neden olabilir. Doktorunuz söylemediği sürece dört yaşından küçük çocuklara öksürük veya soğuk algınlığı ilaçları vermeyin.
Nedenine göre daha spesifik boğaz ağrısı tedavileri şunları içerir:
Bakteriyel enfeksiyon: Doktorunuz enfeksiyonu temizlemek için bir penisilin veya klindamisin grubu bir antibiyotik reçete edecektir. Enfeksiyonun geri dönmemesi için (birkaç dozdan sonra kendinizi daha iyi hissetseniz bile) antibiyotik tedavisinin tamamını bitirmek önemlidir.
Viral enfeksiyon: Virüsler çoğu boğaz ağrısına neden olur. Doktorunuz size antiviral ilaçlar reçete edebilir. Bol sıvı içmenizi ve bol bol dinlenmenizi önerebilir. Boğaz pastillerini de deneyebilirsiniz.
Alerjiler: Doktorunuz tarafından szie reçete edilen antihistaminik ilaçlar, postnazal akıntıya neden olan burun tıkanıklığını giderebilir.
Asit reflü: Doktorunuz tarafından size reçete edilen antiasitlere ek olarak, yaşam tarzı değişiklikleri mide ekşimesi ve boğaz ağrısını hafifletebilir. Başınız hafifçe yukarıda olacak şekilde sol tarafınıza yatmayı deneyin. Aşırı yemeyin ve yatmadan hemen önce yemek yemeyin. Belirtileriniz düzelmezse, doktorunuzla konuşun.
Ses tellerinin aşırı kullanımı: Sesinizi dinlendirmek boğazınızın iyileşmesine izin verecektir. Birkaç gün fazla konuşmamaya ve dinlenmeye çalışın. Çay ve diğer ılık sıvıları da içebilirsiniz. Boğaz ağrınızı daha da kötüleştirebilecekleri için duman/ikinci el duman ve baharatlı yiyecekler gibi tahriş edici maddelerden kaçının.
Boğaz ağrısına neden olan enfeksiyonları önlemek için ellerinizi sık sık yıkayın (en az 20 saniye su ve sabunla veya alkol bazlı el dezenfektanları ile), hasta, hapşıran ve öksüren insanlardan uzak durun ve mutfak eşyalarını, yiyecekleri paylaşmayın.
Ne zaman doktora görünmelisiniz?
Çoğu zaman boğaz ağrısı ciddi bir durumun işareti değildir. Boğaz ağrınız birkaç günden uzun sürerse doktorunuzu aramalısınız. Doktorunuz belirtilerinize neyin sebep olduğunu belirleyecektir.
Boğaz ağrınıza aşağıdaki semptomlar eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden doktorunuza görünmelisiniz.
Nefes almada veya yutmada sorun.
Boğazın arkasında görünür bir çıkıntı.
Aşırı salya (küçük çocuklarda).
Tükürük veya balgamda kan.
Şiddetli boğaz ağrısı.
Aşırı yorgunluk.
Ateş.
Baş ağrısı.
Mide ağrısı, bulantı/kusma (genellikle çocuklarda).
Uyumakta zorluk.
Vücudunuzun herhangi bir yerinde döküntü.
Vücut ağrıları ve öksürük gibi grip semptomları.
Kulaklarda ağrı.
Sayfa içeriği bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili endişeleriniz ve sorularınız için sağlık kuruluşlarına veya doktorunuza danışınız.
